Terug naar het overzicht

Wanneer heb je een vonkenvanger nodig?

Uit elke schoorsteen van een open haard of houtkachel komen rookgassen, maar ook vonken. Hoe komt dat? Wat kan je er tegen doen? Wanneer moet je een vonkenvanger plaatsen? Waar moet je op letten als je een vonkenvanger hebt? De opties zijn per land verschillend, we kijken hier naar wat we in Nederland als oplossing gebruiken.

Wat is een vonkenvanger?

Een vonkenvanger, ook bekend als vonkengaas, is een kooi die na de uitmonding van de schoorsteen wordt geplaatst. Deze barrière heeft als functie de vonken die uit de schoorsteen komen op te vangen en zo te voorkomen dat vonken op het dak terecht kunnen komen. Het belangrijk dat de vonkenvanger een doorlaat heeft die de trek niet belemmerd. De bevestiging van de vonkenvanger stevig zijn zodat deze niet los kan komen. Een verstopping bij de vonkenvanger kan er voor zorgen dat de afvoer van rookgassen in gevaar komt. Om dit te voorkomen dient de vonkenvanger regelmatig geïnspecteerd en gereinigd te worden.

Hoe ontstaan vonken en hoe komt het dat ze uit de schoorsteen komen?

Wanneer hout begint te branden rond 260 °C, wordt het omgezet in rookgassen, koolstof en as. Bij de ontbranding breken de moleculen van het hout uiteen en combineren ze met zuurstof om water, koolstofdioxide en andere producten te vormen. Dit is wat we beschouwen als het proces van branden. Hout bevat tussen de vezels in kleine “zakjes” met vloeistoffen zoals water en hars. Door de temperatuur verwarmen deze vloeistoffen tot stoom en komen onder druk na een tijdje met een knal vrij. Dat is het krakende geluid dat je hoort wanneer hout verbrandt. Tegelijkertijd blaast de stoom kleine stukjes houtvezels los van het hout die door de warme luchtstroom mee naar boven door de schoorsteen gevoerd worden. Dit zijn de vonken die door de schoorsteen naar buiten kunnen komen.

Wanneer is een vonkenvanger vereist?

Een vonkenvanger is nodig en wordt vaak vereist door de brandverzekering bij een uitmonding van een toestel op vaste brandstoffen in een rieten dak (rietgedekte kap). Of wanneer de woning zich begeeft naast een woning met een rieten kap.

Wanneer is een vonkenvanger aan te bevelen?

Over het algemeen raden we een vonkenvanger aan wanneer er een uitmonding is van een kachel of haard op vaste brandstoffen in een vegetatiedak, grasdak of dak gedekt met houten shingles. Bij twijfel vraag je het beste na wat de eisen zijn bij je brandverzekering. De overige dakbedekkingen of brandstoffen worden niet als brandgevaarlijk gezien. Voor die dakbedekkingen raden we een vonkenvanger af omdat een vonkenvanger extra inspectie en onderhoud vergt.

Vervuiling vonkengaas voorkomen

Vervuiling van de schoorsteen en uitmonding inclusief het vonkengaas kan voorkomen worden. Dit doe je door:

Goed gedroogd loofhout te gebruiken, naaldhout bevat teveel hars, spettert en brandt niet schoon.
Voldoende verbrandingslucht te gebruiken (niet gesmoord stoken)
Een goed geïsoleerde dubbelwandige schoorsteen van de juiste diameter toe te passen die afgestemd is op het toestel en de inbouwsituatie. Bijvoorbeeld AT of MF. Raadpleeg een specialist op dit gebied.

Voorkomen van vervuiling van het kanaal minimaliseert het risico op een schoorsteenbrand en het vrijkomen van grote hoeveelheden vlammen, warmte, rook en vonken. Laat het kanaal regelmatig inspecteren en vegen om schoorsteenbrand te voorkomen. Voorkomen is beter dan genezen, laat het dus niet zover komen.

Schiedel vonkenvanger oplossingen

Wij hebben drie typen vonkenvangers in assortiment:

ATKV – Een trekbevorderende kap in het AT systeem voorzien van een demonteerbare kooi van vonkengaas
MFVV – Een kooi van vonkengaas die als accessoire aangebracht kan worden rond de bestaande trekbevorderende kappen uit het MF-systeem (MFK, MFKR) of de volgende kappen uit het AT-systeem (ATK, ATKR, ATKG, ATKK, ATKSI)
ADSP – Een vonkenvanger (spark arrestor) geplaatst in de uitlaat van een dieselmotor. De ADSP vonkenvanger heb je hoogst waarschijnlijk niet nodig in een woning, die komt tot zijn recht in industriële toepassingen waar dieselmotors gebruikt worden.